Di tích lịch sử cấp thành phố “Tháp Sở Dầu”

 02:14 CH @ Thứ Hai - 24 Tháng Tư, 2023

1. Sơ lược lịch sử Tháp Sở Dầu:

Sở Dầu là vùng đất giàu truyền thống lịch sử văn hóa. Cách đây hơn 700 năm, vào năm 1288, dưới triều vua Trần Nhân Tông, hai danh tướng Trình Vinh và Nguyễn Túc, người làng An Chân (nay thuộc phường Sở Dầu), đã lập đại công trong trong cuộc kháng chiến chống Nguyên - Mông lần thứ 3, sau đó hy sinh tại đồn An Chân, mở đầu cho truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của người dân Sở Dầu.

 Vào đầu thế kỷ 20, cùng với sự ra đời của các bến cảng và các cơ sở công nghiệp chạy dọc theo hạ lưu sông Cấm, các hãng buôn lớn Âu-Mỹ cũng xuất hiện ở Hải Phòng và đặt trụ sở và bến bãi kinh doanh tại vùng đất ven sông thuộc làng Thượng Lý, An Lạc, như hãng dầu con sò (shell), hãng con ngựa (chocony), hãng standar, hãng cantex. Bởi vậy, trong dân gian, người dân gọi vùng đất này là Sở Dầu, một cơ sở công nghệ quan trọng của Hải Phòng thời thuộc địa, nơi tiếp nhận, dự trữ, cung cấp xăng dầu cho cả một thị trường rộng lớn phía Bắc Việt Nam và Đông Nam Trung Quốc.

Cũng từ đây, đội ngũ công nhân Sở Dầu ra đời và lớn mạnh, có những đóng góp to lớn cho phong trào cách mạng, cũng như hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Trong kháng chiến chống Pháp, năm 1953, quân và dân Sở Dầu đã góp phần viết nên bản anh hùng ca "Chiến thắng Sở Dầu", tiếp thêm sức mạnh cho "Cát Bi rực lửa", góp phần làm nên một Điện Biên Phủ "chấn động địa cầu".

Bức tranh mô phỏng cuộc đấu tranh của công nhân Sở Dầu ngày 31/1/1931 có rải truyền đơn của Công Hội đỏ Bắc Kỳ

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Sở Dầu nói chung, Công ty Xăng dầu khu vực III nói riêng có vị trí đặc biệt quan trọng, là đầu mối duy nhất tiếp nhận xăng dầu cung ứng cho miền Bắc, chi viện cho tiền tuyến miền Nam và một phần cho nước bạn Lào. Nơi đây từng là mục tiêu số 1 bị máy bay Mỹ đánh phá ác liệt nhất, với gần 100 trận và hơn 4 nghìn quả bom các loại, hàng chục trận B52 huỷ diệt dội xuống các kho xăng dầu.

Những bể dầu Kho 1 Thượng Lý Hải Phòng bị giặc Mỹ đánh ngày 16-4-1972
Bể dầu Kho 2 Thượng Lý bị trúng bom B52 Mỹ đêm ngày 16-4-1972

Vượt lên mưa bom bão đạn, với tinh thần và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, cán bộ công nhân viên và lực lượng tự vệ công ty kiên cường bám trụ, chiến đấu ngoan cường dũng cảm, duy trì sản xuất, đảm bảo liên tục mạch máu xăng dầu cho Tổ quốc. Trong cuộc chiến đấu sinh tử ấy, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh khi đang làm nhiệm vụ như liệt sỹ Nguyễn Văn Mậu, liệt sỹ Mạc Văn Cầu.  

Đồng chí Hằng, Hà cùng đồng đội đang trụ vững trên nóc nhà Ngân hàng thành phố Hải Phòng và đã góp phần bắn rơi 01 máy bay của giặc Mỹ ngày 19-12-1972
Xe tải Công ty Xăng dầu Khu vực III đang chuyển thuốc cứu hỏa trong ngày 16-4-1972
Hai lực lượng cứu hỏa của thành phố Hải Phòng và đội chữa cháy Công ty Xăng dầu Khu vực III hiệp đồng chiến đấu trong ngày 16-4-1972

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và trong sự nghiệp xây dựng đất nước, cán bộ công nhân viên và lực lượng tự vệ Công ty được Đảng, Nhà nước, chính phủ phong tặng danh hiệu đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Huân chương Độc lập hạng Ba và nhiều phần thưởng cao quí khác.  

Huân chương Lao động -hạng Nhất- hạng Nhì- hạng Ba
Huân chương Độc lập- hạng Nhì- hạng Ba

Hiện nay, Tháp Sở Dầu là một khối hình trụ vuông, cao gần 11m, được liên kết bởi hệ thống 4 cột chính và các thanh xà ngang, giằng chéo bằng kỹ thuật đinh tán (ri vê). Nhìn tổng thể, di tích tháp Sở Dầu vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cấu trúc kết cấu từ lúc khởi dựng. Toàn bộ công trình làm bằng vật liệu thép và được phủ sơn chống gỉ, giúp di tích luôn giữ được sự  bền vững, đảm bảo phục vụ tốt yêu cầu diễn tập của cán bộ công ty cũng như nhu cầu tham quan của nhân dân và du khách.

Lãnh đạo thành phố, quận và công ty tham quan Tháp Sở Dầu

Với những giá trị lịch sử và di sản hiện còn được lưu giữ, Tháp Sở Dầu được tôn vinh, xếp hạng là di tích lịch sử cấp thành phố. Đây là một di tích có giá trị cần được lưu giữ, bảo tồn. Đồng thời cũng là nơi để giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ ngày hôm nay và mai sau.

2. Địa chỉ:  Khuôn viên Tổng kho Xăng dầu Thượng Lý, Số 1 Sở Dầu – phường Sở Dầu – quận Hồng Bàng -  thành phố Hải Phòng.

Nguồn:  Ban biên tập Website
Petrolimex Hải Phòng